Çözüm Odaklı bir Hikâye Bulmak: Giriş

Çözüm gazeteciliğini uygulamak isteyen çoğu kişi nereden başlayacağından her zaman emin değildir. Bunun bir sebebi de, yukarıda belirtildiği gibi, sorunların çözümlere göre çok daha kolay saptanmasıdır. Genele yayılmış sorun örnekleri bulmak çok da zor değildir. Fakat bu sorunlara etkili bir biçimde tepki veren yerler bulmak için çabalamak gerekebilir.  

Elbette bu, çözümlerin var olmadığı anlamına gelmez. Sadece dünyaya bakışımızı yeniden ayarlamalı, ilgi uyandıran çözümlere karşı daha uyanık olmalıyız. İşte nereye bakılacağına dair birkaç öneri:

Hakemlerin değerlendirdiği makaleler. 

Rassal kontrollü deneyler (RKD), vaka çalışmaları ve kaynak tarama farklı alanlarda neyin işe yaradığını ortaya çıkarma konusunda yardımcı olabilir. Google Akademi arama motoru da iyi bir başlangıç noktasıdır. Birkaç anahtar kelime yazın (örneğin: diş sağlığı Missouri göçmenler) ve incelediğiniz zaman aralığını daraltmayı deneyin. Birkaç özet okumak bile bir alandaki yeni düşünce biçimini anlamanıza yardımcı olur. 

Akademik Uzmanlar

Eğer imkânınız varsa konuyla ilgili akademik makalelerin yazarlarına ulaşmayı deneyin: Kurumların web sitelerindeki iletişim bilgilerine ulaşmak genellikle o kadar da zor değildir. Onlarla, arka planı anlamak için bile olsa, röportajlar yapın. Alanlarını tanımlamada yardımcı olan çığır açıcı olayları, keşfetmeye değer ilerici araştırma makalelerini ve takip etmeye değer akademik yıldızların kimler olduğunu öğrenin. 

Geniş veri kümeleri

Veri kümelerinin (örneğin, Küresel Hastalık Yükü raporu) yaygın sorunlarla mücadelede en başarılı yerleri ve kurumları ortaya çıkarmada yardımcı olabilir. Bu lokasyonlarda başka yerlerde de uygulanabilecek şeyler mi oluyor? Bu, gazetecilikte “pozitif sapma” yaklaşımı olarak da bilinir. 

Uygulamaya dahil kişiler

Çözüm gazeteciliği ile geleneksel gazetecilik arasındaki bir fark da “nasıl” üzerindeki vurgudur. Başarılı çözüm odaklı hikâyeler olanı haber yapmakla kalmaz, bunun nasıl yapıldığına dair belli başlı detayları da aktarır. Bu yüzden, fikrin uygulanmasına doğrudan dahil olan kişilerle konuşmak da size çoklukla fayda sağlayacaktır. Örneğin, kreşlerdeki yenilikler hakkında yazan biri, uygulamayı birinci elden gören kreş çalışanlarıyla konuşmayı zorunlu görecektir. Muhatapların başarı talebinde çıkarları olduğundan, normalden fazla bir şüphecilik de garantidir.

Yenilikçi Ağları

Ashoka, The Aspen Institute, Echoing Green, The Skoll Foundation, The Schwab Foundation ve TED gibi gruplar binlerce girişimci ve mucidi hâlihazırda araştırmıştır. Bu grupların ağlarındaki kişiler çözüm gazeteciliği için harika kaynaklar olabilir. Bu gibi grupların çoğu bu listedeki kişilerin birçoğuyla tanışmak için harika bir yer olabilecek sosyal değişim konferansları düzenler.

Vakıflardaki program görevlileri

Vakıflar fikir araştırma işindedir. Program görevlilerinden çoğu, zaman içinde alanlarına ve bu alanlarda başarılı olmuş fikirlere dair derin bir anlayış geliştirmiştir. Vakıf görevlileri genellikle burs verdiklerini övmeye fazla meyilli olabilirler fakat onlara burs vermedikleri programlar hakkında sorular sormanın faydası olabilir.

Kendi uzmanlığınız

Eğer bir uzmanlığınız varsa ya da belli bir konuya ilgi duyuyorsanız, bir iletişim ağı kurun. Ağınızdakiler size üzerinde çalışılan yenilikçi tepkiler hakkında bilgi verebilir ve sizi onların ardındaki kişilerle tanıştırabilir.

Kendi hayatınıza ayna tutun.

Eğer ilçenizdeki okul sonrası olanakları araştırırken sorun yaşıyorsanız, muhtemelen bu konuda zorluk çeken başkaları da vardır. Bu konuyla ilgili bir şeyler yapmış şehirler var mı? Çözüm gazeteciliği sadece uzaklardaki “şu” insanların karşılaştıkları sorunlarla değil –gazeteciler de dahil– hepimizle ilgilidir. En başarılı çözüm odaklı hikâyelerinden bazılarının kaynağı kişisel deneyimlerdir.

Bunu daha iyi yapan kim var?

Çözümlerin su yüzüne çıkmasına yardımcı olacak en iyi soru çoğunlukla budur. Akıl sağlığı ile ilgili bir uzmanla sohbet ettiğinizi hayal edin; ve sohbet devletin akıl sağlığı hizmetlerinin yetersizliğine gelsin. Bu soru konuşmanın bambaşka bir yöne sapmasına neden olabilir.

“Şehrimde sorunları çözmede yaratıcı çabaları olanlarla ilgili kimin bilgisi olabilir diye düşünüyorum. Yapabileceğiniz şeylerden biri de sosyal vakıflara gidip sormaktır. Bir başkası ise ilginizi çeken belli konular düşünmektir. Sonra o alanda çalışan insanları arar ve bu problemi çözmeye çalışan kim var diye sorarsınız.”

Daniel Zwerdling
Daniel Zwerdling
NPR