Çözüm Hikâyesi Üretmede Adımlar

  1. Bir konu ya da endişe veren bir sorun (örneğin: iklim değişimi, kamu güvenliği, düşük mezuniyet oranları) belirleyin.
  2. Kendinize sorun: Kamuoyundaki tartışmalarda eksik olan ne? Sorun ile ilgili bir farkındalık eksikliği mi var? Bir nebze farkındalık olsa da öfke mi yetersiz? Eğer öyleyse, ortaya sorunu koyan geleneksel gazetecilik izlenecek en iyi yol olabilir. Fakat eğer kamuoyundaki tartışmaların eksik parçaları “Bununla ilgili ne yapılabilirdi? Bu sorunla baş etmede daha başarılı olan kimler var?” gibi soruları içeriyorsa, o zaman çözüm gazeteciliği araştırması için elinizde iyi bir aday var demektir.
  1. İşe çözüm gazeteciliği için haber adayları arayarak başlayın. Düzenli olarak ortalamadan daha iyi iş çıkaran yerler var mı? Soruna verilen dikkate değer herhangi bir tepki var mı? “Çözüm odaklı bir hikâyeyi nasıl bulurum,” bölümümüzdeki ipuçları size rehberlik edecektir.
  1. Eski usul gazetecilik muhakemesini kullanarak öne çıkarılacak bir hikâye seçin. Beş Kriter ve “Çözüm odaklı bir hikâyeyi nasıl araştırırım?” sorusu bu konuda düşünürken size yardımcı olacaktır. Unutmayın: Başarılı olunduğuna dair bir kanıt var mı? Bu kanıt güvenilir mi? Sadece bir defaya mahsus bir şey mi yoksa başkalarının alacağı dersler de içeriyor mu? Eğer hikâye, topluluğunuzun dışında geçiyorsa, bunu içinde bulunduğunuz toplumun da bilmesi gereken bir şey olarak sunarak ona yerel bir geçerlilik kazandırabilir misiniz?
  1. Hikâyeyi haberleştirin. Bunun için “Çözüm odaklı bir röportajı nasıl yönetirim?” ve “Çözüm odaklı bir hikâyeyi nasıl kurgularım?” başlıklı kaynaklarımızı kullanın. Eğer aldığınız cevaplar farklı yollar açıyorsa bu, hikâyenin konu hakkında daha geniş bir yazı dizisine aday olabileceğini gösterir.
  2. Bu sürecin bir noktasında, editörünüze danışmak isteyebilirsiniz. Eğer bir haber odasında çalışıyorsanız, bu fikirleri muhtemelen bir editörle geliştireceksiniz. Eğer serbest çalışıyorsanız, “Çözüm odaklı bir hikâyeyi nasıl sunarım?” başlıklı kaynağımıza başvurun.
  1. Hikâyeniz yayınlandığında, onu tanıtmak ve okur/dinleyici/izleyici ile bağ kurmak için yapacaklarınızı da düşünmek isteyeceksiniz. İpuçları için “Hikâyemi nasıl tanıtır ve okurlarla bağ kurarım?” başlıklı kaynağımızı inceleyebilirsiniz.

LÜTFEN UNUTMAYIN!

Bu adımlar bilgiye ulaşma biçiminize göre farklılık gösterebilir. Önce umut vadeden bir çözüm duyup sonra altta yatan sorunun derecesini görmek için geri çekilmek isteyebilirsiniz. Belli bir trend yakalamış bir il ya da ilçe duyup sonra bunu nasıl başardıklarını öğrenebilirsiniz. Ya da önce sorundan haberdar olabilir ve sonra var olan tepkileri ortaya çıkarmak için çalışabilirsiniz. Süreç dahilinde bizim belirttiğimizden çok daha erken, bir editörle konuşmayı seçebilirsiniz.

“Sorunuzu takip edin. Ele aldığım her hikâyenin kaynağı aslında aynıdır. Neyi merak ediyorum? Ne ilgimi çekiyor? Neler bana tuhaf geliyor? Bu konuda neler bilmek istiyorum? İşte bu. Başlamanız gereken yer burası. İlginizi çeken nedir? Bas bas bağıran sorun ya da kimsenin el atmadığı alan hangisi? İlk bakmanız gereken yer orasıdır. Çözüm gazeteciliği daha geniş bir hikâye anlatmaktan ibarettir. Diğer tarafı da ele alın. Sorun nedir...”

Claudia Rowe portrait
Claudia Rowe
The Seattle Times